بازگشت
تلفون و انترنت آفتابي، نياز اساسي كشوري بدون برق
محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

هرچند تا كنون انتقادات زيادي از روند بسيار كند توسعه درافغانستان شده است، تقريبا همه كار شناسان خارجي و داخلي از اين كه افغانستان در طول شش به دستآورد هاي پيش بيني شده خود در زمينه توسعه و انكشاف نرسيده است اظهار تاسف كرده اند. در اين ميان گسترش نا امني ها، فساد اداري،عدم سرمايه گذاري كافي داخلي و خارجي در افغانستان و نبود امنيت لازم براي كارها و فعاليت اقتصادي و توسعوي از عوامل اصلي موانع توسعه ذكر شده است.

با آن كه افغانستان يكي از بهترين نيروي كار را دارد و از اين نيروها كشورهاي همسايه و اطراف خليج فارس استفاده هاي شاياني برده اند، اما متاسفانه خود افغانستان تا كنون نتوانسته است از اين نيروي ارزان وبومي خود استفاده لازم را ببرد.امروز افغانستان بزرگ ترين آمار بي كاري را در جهان دارد و با حدود60 درصد نيروي انساني بي كار تقريبا حرف اول را در جهان در اين زمينه مي زند. افغانستان از نظر توسعه انساني در قعر جدول رشد و شكوفايي زندگي و توسعه اجتماعي قرار دارد و رتبه يك صد و هفتاد و چهارم را در اين فهرست از ميان 178 كشور دارا مي باشد. بر اساس آخرين تحقيقات دانشگاه كابل كه تحت عنوان گزارش توسعه انساني افغانستان در سال 2007 منتشر شده است، نشان مي‌دهد كه وضعيت توسعه انساني اعم از تعليم و تربيت، طول عمر و شرايط اقتصادي افغانستان، در پايين‌ترين سطح در قياس با ساير كشورهاي جهان قرار داد.

اما با همه اين ناكامي ها يكسري توسعه هاي قابل توجه در طول شش سال رخ داده كه تا پيش از اين كسي تصور چنين پيش رفتي را نمي كردند.توسعه رسانه هاي جمعي و اطلاع رساني، پروژه سرك سازي و توسعه جاده ها، فعاليت هاي روستايي تحت عنوان همبستگي ملي، افزايش آمار متعلمين و افزايش تقاضا دراين زمينه و بالاخره توسعه قابل توجه تكنولوژي مخابرات از دستآورد هاي نسبي است كه دراين زمينه در طول شش سال تحقق يافته است. اما با همه اين نااميدي ها به نظر اين قلم آنچه مهم است اين كه در كشورما تاشش سال پيش هر روز ويراني و نابودي كشور بود وهيچ گونه سازندگي وجود نداشت، اما در طول شش سال ويران گري به پايان رسيده و مردم و دولت اندك اندك دست به سازندگي زده اند، اين خود يك دستآورد بسيار بزرگ براي مردم افغانستان به شمار مي رود، البته انتقادات كارشناسان توسعه و سرمايه گزاري درافغانستان نيز حقيقت غير قابل انكار است كه در طول شش سال انتظارات مردم در زمينه توسعه هرگز برآورده نشده است.

به هرحال يكي ازپديده هاي نوي كه درافغانستان رشد چشم گير يافته تكنولژي مخابرات است. پس از سقوط طالبان و استقرار دولت قانوني در افغانستان،

 كساني كه براي سرمايه گزاري و شكار موقعيت هاي بكر تجربه و تبحر داشتند دريافتند كه اولين نياز و ضرورت اساسي مردم و دولت افغانستان، شبكه مخابرات است، دولت و كشوري كه در دنياي مدرن امروز از امكانات و خدمات تلفون بي بهره باشد، نمي تواند كاري از پيش ببرد. كساني كه توانايي سرمايه گذاري در افغانستان را داشتند، تصميم گرفتند كه براي اولين بار در تاريخ افغانستان شبكه مخابراتي موبايل را در اين كشور فعال سازند. دراوايل استقرار دولت آقاي كرزي كسي باور نمي كرد كه افغانستان نيز به اين زودي صاحب سيستم مخابراتي موبايل شود. آنها فكر مي كردند كه سالها طول خواهد كشيد تا افغانستان نيز بتواند از تكنولوژي جديدي به نام موبايل استفاده نمايد، اما سرعت توسعه اين صنعت سبب شد كه برخلاف باورهاي بسياري از مردم شبكه مخابراتي موبايل زودتر از ديگر خدمات ضروري فعال شود.

  افغان بيسيم و روشن از اولين شركت هاي مخابراتي موبايل بود كه درافغانستان فعال گرديد و با توجه به درآمد هنگفتي كه دو شركت يادشده بدست آوردند، ديگر تاجران و سرمايه داران را به طمع انداخت كه شبكه هاي ديگر تيلفون موبايل را راه اندازي نمايند. به همين دليل رقابت ميان شركت هاي مخابراتي تنگ تر گرديد، تلفون ديجتالي نيز وضع بهتري پيدا كرد و شركت شبه موبايل «افغان تيلي كام» در بازار رقابتي مخابرات افغانستان پيوست و خدمات ويژه اي را ارايه داد، از آنجمله ارتباط انترنيتي از طريق اين شبكه بود كه در هر دقيقه يك افغاني هزينه دارد. اين شركت تلاش دارد تا شهرها و روستاهاي دوردست را نيز تحت پوشش قرار دهد. اكنون اين شركت در روستا ها مشغول ارايه خدمات هر روز بهتر خود مي باشد وظاهرا اين شركت  و يا شركت ديگري طرح جديدي را به نام پروژه « ارتباطات» روي دست گرفته است كه تحول ديگري درعرصه مخابرات درافغانستان به شمار مي رود، زيرا مسئولين وزارت مخابرات می گویند شش هزار روستای دورافتاده افغانستان تا پایان سال آینده به تلفون و خدمات اینترنتی دسترسی پيدا خواهند كرد که  دستگاه هاي تلفون آن توسط انرژی آفتابی تامین می شود. این برنامه با هزینه 20 میلیون دالر آغاز می شود و انتظار می رود برای حدود 12 هزار نفر اشتغال ایجاد کند.طبيعي است كه اين خبرنويدي بسيار خوب براي توسعه مخابرات و ايجاد اشتغال براي مردم ماست كه از بي كاري به شدت رنج مي برند. وزارت مخابرات به تازگی و بطور امتحانی در 20 روستای کوهستانی این پروژه را اجرا کرده است، در مراسم گشایش این پروژه، یک روستایی از ولایت دایکندی، با امیرزی سنگین وزیر مخابرات، تلفونی صحبت کرد در حالي كه تا یک ماه پیش در این روستا هیچ تلفون و خدمات مخابراتی وجود نداشت. به گفته وزیر مخابرات، قرار است پروژه "ارتباطات" تا پایان سال آینده خورشیدی 6000 روستای کوهستانی ودورافتاده این کشور را تحت پوشش قرار دهد. براساس اين برنامه تا پایان سال1386ارتباطات حدود 1000 روستا تامین شود. گفته مي شود چهار میلیون دالر از بودجه توسعه ای وزارت مخابرات برای این پروژه اختصاص داده شده؛ اما این وزارت انتظار دارد که بیش از 20 میلیون دالر را از محل فروش دستگاه های تلفون عاید دولت کند. يكي از مزيت هاي خوبي كه اين دستگاه دارد اين است توسط  انرژي آفتابي كار مي كند و سيت هاي تلفون نيازي به براي چارچ ندارد،اين مزيت سبب مي شود كه اين پروژه از استقبال خوبي ميان روستايي ها برخود دار گردد و اين طرح بيش از گذشته توسعه يابد. تاكنون 800 ميليون دالر براي توسعه مخابرات درافغانستان سرمايه گذاري شده است كه براي سرمايه گذاران سود زيادي داشته و تسهيلات زيادي را براي مردم نيز به ارمغان اورده است. بدين ترتيب اگر اين طرح نيز به مرحله اجرا برسد، مي توان چنين ادعا كرد كه بهتري توسعه اي كه تا كنون درطول شش سال درافغانستان رخ داده است، توسعه شبكه هاي مخابراتي درافغانستان بوده است، اين شبكه توانسته است دور افتاده ترين نقاط افغانستان را با يك ديگر و تمام دنيا وصل نمايد.

يكي از عوامل موفقيت اين بخش از تكنولوژي درافغانستان اين است كه موافقان ومخالفان دولت، همه اقشار مردم، مافياي مواد مخدر و القاعده نيز به اين سيستم نياز دارند و آن را در مناطق خطر خيز تخريب و نابود نمي كنند و رشد اين تكنولوژي سبب شده است كه نياز به سيم نداشته باشد تا مخالفان ودولت مانند گذشته سيم آن را قطع كند و شبكه تلفون را از كار بياندازند.

به هر حال با همه نگراني ها و نا اميدي هاي كه در زمينه توسعه و انكشاف درافغانستان وجود دارد، توسعه مخابرات و ديگر دستآورد هاي كه درطول شش سال دراين زمينه بدست آمده است، اين پيام را براي ما باز گو مي كند كه اگر جنگ و امنيت دراين كشور خاتمه يابد اين كشور گام هاي بلند و سريع تري را به سوي توسعه و انكشاف خواهد برداشت و مردم اين سرزمين نيز درسايه قانون و رعايت حقوق شهر وندي به رفاه و آسايش خواهند رسيد.

 

 

 


November 25th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي